TY - JOUR ID - 111127 TI - اثر تغییرات آب و هوایی بر پیامدهای امنیتی-انتظامی بحران منابع آب با تاکید بر هیدروپولیتیک مناطق مرزی JO - پژوهش‌های تغییرات آب و هوایی JA - CCR LA - fa SN - AU - میرشکاران, یحیی AD - استادیار جغرافیا، دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 1 IS - 2 SP - 79 EP - 98 KW - ناهنجاری‌های جوی KW - هیدروپولیتیک KW - بحران آب KW - مدیریت منابع آب KW - رودهای مرزی KW - مأموریت‌های ناجا DO - 10.30488/ccr.2020.111127 N2 - پیامدهای تغییرات آب و هوایی بسیاری از جنبه‌های جوامع بشری را تحت تاثیر قرار می دهند. اما متاسفانه اثرگذاری پیامدهای تغییر اقلیم، کمتر از لحاظ امنیتی و انتظامی مورد مطالعه و واکاوی قرار گرفته شده است. یکی از اثرات مهم نابهنجاریهای آب و هوایی، تاثیر بر منابع آبی نواحی مختلف می باشد. دسترسی به منابع آبی مناسب یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های قرن حاضر است، زیرا از یک‌سو منابع آبی محدود است و از سوی دیگر مصرف و تقاضای آن همواره رو به فزونی است. از این رو وضعیت منابع آب نقش به سزایی در شکل­گیری جریان روابط و حرکت توسعه در  فضای جغرافیایی ایران ایفا خواهد کرد. با توجه به اهمیت روزافزون رقابت‌های آبی، شناسایی ظرفیت­های مثبت و منفی هیدروپولیتیکی کشور می­تواند در راستای ارایه راهبردهای کلان و خرد راهگشای سیاست­گزاران باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است و با رویکرد توصیفی- به دنبال تحلیل سیستماتیک وضعیت فضایی منابع آب کشور (جریان­های آبی ورودی از کشورهای همسایه و بارش) بوده و تلاش می­کند تا چالش­های کم­آبی و پیامدهای امنیتی- انتظامی ناشی از کمبود منابع آب خصوصا در مناطق مرزی و حاشیه­ای را مورد شناسایی و تحلیل قرار دهد. کم­آبی و بحران آب در ایران نتیجه عوامل فیزیکی و اقتصادی ناشی از مدیریت ضعیف منابع آب است. عوامل دیگری مانند بارش کم سالانه، خشکسالی مداوم، دسترسی محدود به آب، افزایش جمعیت، تغییر اقلیم، پراکنش فضایی متفاوت آب، بهره­وری نامناسب آب در بخش­های مختلف کشاورزی و عدم برنامه­ریزی پایدار آب را نیز نمی­توان نادیده گرفت. عوامل فوق سبب کاهش تدریجی فعالیت‌های کشاورزی، افزایش تنش و درگیری بر سر منابع آب، افزایش بیکاری و گسترش چرخه فقر، مهاجرت به شهرهای بزرگ و حاشیه نشینی،خالی شدن سرزمین از جمعیت و بالا رفتن هزینه‌های تامین امنیت، افزایش قاچاق، نارضایتی منطقه ای و گسترش فعالیت‌های واگرایانه، گسترش فعالیت نیروهای فرامنطقه ای و ترویج تفکرات رادیکال و... شده است. اما یکی از راهکارهای حل معظل کمبود و آلودگی آب در ایران استفاده از سیستم مدیریت یکپارچه و پایش مداوم منابع آب کشور می باشد که شامل برنامه تصفیه و استفاده مجدد از آب است. نیاز است تا نیروی انتظامی نیز برای اجرایی شدن مدیریت بهینه آب با راه اندازی "یگان ویژه رصد منابع آب" به رصد و پایش دایمی مصرف منابع آب در مناطق مختلف بپردازد.   UR - https://ccr.gu.ac.ir/article_111127.html L1 - https://ccr.gu.ac.ir/article_111127_0667f9c3dbeb7fc1d3c71eb8fb1d060f.pdf ER -