TY - JOUR ID - 154529 TI - بررسی و پیش بینی تاثیرات خشکسالی بر تغییرات دریاچه مهارلو و کاربری‌های اطراف آن با استفاده از سنجش از دور JO - پژوهش‌های تغییرات آب و هوایی JA - CCR LA - fa SN - AU - نگهبان, سعید AU - مکرم, مرضیه AD - دانشیار بخش جغرافیا، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 3 IS - 10 SP - 71 EP - 82 KW - سنجش از دور KW - شاخص‌های خشکسالی KW - تغییرات کاربری اراضی KW - زنجیره مارکوف و کومارکوف DO - 10.30488/ccr.2022.354398.1084 N2 - در سالهای اخیر، پدیده خشکسالی بسیاری از حوضه‌های آبخیز ایران را تحت تاثیر قرار داده و همه ساله باعث تغییرات زیادی در کاربری اراضی و مساحت دریاچه‌ها می شود. این پژوهش سعی دارد که با استفاده از شاخص‌های سنجش از دور خشکسالی در سال‌های 2000، 2010 و 2020، وضعیت خشکسالی و ارتباط آن با تغییرات کاربری اراضی در حوضه ابخیز دریاچه مهارلو در جنوب ایران را مورد بررسی قرار دهد. بدین صورت که ابتدا با استفاده از شاخص‌های EVI، NDVI، VCI وضعیت خشکسالی تعیین شد، سپس نقشه‌های کاربری اراضی برای سال‌های 2000 و 2020 با استفاده از تصاور ماهواره ای لندست ETM+8 تهیه شد. در ادامه با استفاده از روش رگرسیون مهمترین شاخص‌های خشکسالی موثر برای کاربری‌های اراضی تعیین گردید. همچنین با استفاده از زنحیره مارکوف و کومارکوف وضعیت شاخص‌های خشکسالی و کاربری اراضی برای سال 2040 پیش بینی شد. با توجه به نتایج شاخص‌ها مشخص شد که بخش‌های جنوبی بیشتر از دیگر بخش‌ها در خطر خشکسالی قرار دارد. نتایج حاصل از بررسی تغییرات کاربری اراضی نشان داد که در سال 2020 نسبت به سال 2000 اراضی بیشتری در کلاس‌های شور و بایر قرار گرفته اند. نتایج نشان داد که بر اساس روش رگرسیون مهمترین شاخص‌ها در ارتباط با کاربری اراضی شاخص NDVI می‌باشد. نتایج حاصل از زنجیره مارکوف و کومارکوف برای پیش بینی شاخص‌ها نشان داد که این روش دارای دقت قابل قبولی می‌باشد. بطوریکه ضریب کاپا برای شاخص VCI 0.98 می‌باشد که حاکی از دقت بالای مدل در پیش بینی خشکسالی می‌باشد. همچنین نقشه‌های پیش بینی شده توسط این روش نشان داد که در سال 2040 مقادیر این شاخص کاهش می یابد که نشان دهنده خشکسالی بیشتر در منطقه خواهد بود. با مقایسه ای که بین طبقات این شاخص‌ها و مقادیر این شاخص‌ها در سال 2020 و 2000 انجام شد مشخص شد که در سال 2040 احتمال کاهش مقادیر این شاخص و در نتیجه افزایش بیشتر خشکسالی در منطقه وجود دارد. این تغییرات بر روی وضعیت کاربری‌ها تاثیر زیادی خواهد داشت. بطوریکه پیش بینی می شود که مقادیر آب‌ها در این دریاچه با توجه به کاهش مقادیر شاخص خشکسالی NDVI کاهش یابد. UR - https://ccr.gu.ac.ir/article_154529.html L1 - https://ccr.gu.ac.ir/article_154529_e6a1b49aa53ef294c2d03c0963535c2f.pdf ER -