پیش‌نگری تغییر در تاریخ آخرین سرمازدگی بهاره و تعداد روزهای سرمازدگی در ایستگاه‌های پسته‌خیز استان کرمان با استفاده از برونداد مدل‎های اقلیمی CMIP6

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه اکولوژی، پژوهشکده علوم محیطی، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته،

2 دانشجوی دکترای هواشناسی کشاورزی، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران کارشناس اداره کل هواشناسی

10.30488/ccr.2024.435000.1194

چکیده

در این مطالعه از خروجی مدل‌های اقلیمی CMIP6 برای پیش‌نگری تغییر در تاریخ آخرین سرمازدگی بهاره و تعداد روزهای سرمازدگی در طول فصل رشد پسته استفاده شد. به این منظور ابتدا 5 مدل اقلیمی شامل BCC-CSM2-MR، CNRM-CM6-1، CMCC-CM2-SR5،GFDL-ESM4 و MRI-ESM2-0 انتخاب شده و داده‌های دمای حداقل این مدل‌ها با مقادیر مشاهداتی در 6 ایستگاه انار، کرمان، رفسنجان، شهربابک، سیرجان و زرند در مناطق پسته‌خیز کرمان و برای دوره پایه (1990-2014) مقایسه گردید. معیارهای خطاسنجی نشان داد که از بین مدل‌های اقلیمی مدل CNRM-CM6-1 در ایستگاه‌های انار (r=0.74، ME=-0.89)، کرمان (r=0.73، ME=-1.19)، رفسنجان (r=0.81، ME=-1.88)، سیرجان (r=0.75، ME=-0.43) و زرند (r=0.74، ME=-2.71) و مدل GFDL-ESM4 در ایستگاه شهربابک (r=0.75، ME=1.42) بهتر از بقیه مدل‌ها دمای حداقل را تخمین می‌زنند. پس از تعیین بهترین مدل‌ها برای هر ایستگاه، از خروجی آن برای تعیین تعداد روزهای سرمازدگی و آخرین سرمازدگی بهاره (بر مبنای آستانه 4 درجه) در دوره پایه و آینده (نزدیک (2026-2050)، میانی (2051-2075) و دور (2076-2100)) و برای 4 سناریوی SSP1-2.6، SSP2-4.5، SSP3-7.0 و SSP5-8.5 و ارزیابی تغییرات رخ داده استفاده شد. نتایج نشان داد که آخرین سرمازدگی بهاره در دوره‌های آینده نسبت به دوره پایه زودتر اتفاق خواهد افتاد و تعداد روزهای سرمازدگی نیز کاهش خواهد یافت. بر اساس آزمون مقایسه میانگین، تغییر در تاریخ وقوع آخرین سرمازدگی بهاره در تمام ایستگاه‌ها در دوره‌های آینده میانی و دور و در سناریوهای SSP3-7.0 و SSP5-8.5 از نظر آماری معنی‌دار است (P_value<0.05). تغییر در تعداد روزهای سرمازدگی نیز در تمام ایستگاه‌ها و تمام سناریوها معنی‌دار است. بر این اساس باید اثرات این تغییرات بر مراحل فنولوژی پسته را در ارائه برنامه‌های مدیریتی مورد توجه قرار داد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Projection of the change in the last spring chilling and the number of chilling days for the pistachio-cultivated regions in Kerman province using the CMIP6 climate models

نویسندگان [English]

  • Ameneh Mianabadi 1
  • Maryam Salajegheh 2
1 Department of Ecology, Institute of Science and High Technology and Environmental Sciences, Graduate University of Advanced Technology, Kerman, Iran
2 PhD Student in Agrometeorology, Water Sciences and Engineering Department, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran Expert of Meteorology, Department of Meteorology, Kerman, Iran
چکیده [English]

In this study, the CMIP6 climate models were used to predict the change in the date of the last spring chilling and the number of chilling days during the pistachio growing season. For this purpose, 5 climate models including BCC-CSM2-MR, CNRM-CM6-1, CMCC-CM2-SR5, GFDL-ESM4 and MRI-ESM2-0 were selected and the minimum temperature of these models was compared to observed values in 6 stations of Anar, Kerman, Rafsanjan, Shahrbabak, Sirjan and Zarand in the pistachio growing areas of Kerman for the base period (1990-2014). The evaluation criteria showed that among the climate models, CNRM-CM6-1 in Anar (r=0.74, ME=-0.89), Kerman (r=0.73, ME=-1.19), Rafsanjan (r=0.81, ME=- 1.88), Sirjan (r=0.75, ME=-0.43) and Zarand (r=0.74, ME=-2.71) and the GFDL-ESM4 in Shahrbabak (r=0.75, ME=1.42) performed better than the others. After determining the best models for each station, the minimum temperature was used to determine the number of chilling days and the last spring chilling (based on the 4°C threshold) in the base and future periods (near (2050-2026), middle (2075-2051), and far (2100-2076)) and for 4 scenarios SSP1-2.6, SSP2-4.5, SSP3-7.0 and SSP5-8.5 and to evaluate the changes. The results showed that the last spring chilling will occur earlier in future than the base period and the number of chilling days will also decrease. Based on the compare means test, the change in the last spring chilling at all stations in the middle and far future and for the SSP3-7.0 and SSP5-8.5 scenarios is statistically significant (P_value<0.05). The change in the number of chilling days is also significant in all stations and all scenarios. Based on this, the effects of these changes on pistachio phenological stages should be taken into consideration in providing management plans.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Chilling
  • Pistachio
  • Kerman
  • Climate Change
  • CMIP6
پژوهش‌های تغییرات آب و هوایی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 23 اسفند 1402

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار